VAN – Türkiye’deki kağıt ve baskı maliyetlerindeki artış, kitap fiyatlarına da yansıyor. Bu artış, özellikle sınavlara hazırlanan öğrencileri olumsuz etkiliyor. KPSS, üniversite ve lise sınavlarına hazırlanan öğrenciler, kaynak kitapların yüksek fiyatları yüzünden kitap almakta zorlanıyor. Bu durum da öğrencileri ikinci el kitaplar arayışına yöneltiyor.
Van’da sahaflarıyla ünlü Mısır Çarşısı, öğrencilerin uğrak noktalarından biri haline gelmiş durumda. Burada, piyasadaki sıfır kitap fiyatının yaklaşık dörtte birine ikinci el kitaplar bulmak mümkün ancak bu bile öğrenciler için pahalı olabiliyor. Öğrenciler, yeni kaynaklar edinebilmek için eskiyen kitaplarını kilo işi sahaflara satıyor. Kilo başına 3 TL gibi düşük bir fiyatla kitap satan öğrenciler, 10 kilo kitap satsalar bile bir kitap alamıyorlar.
‘İKİNCİ EL KİTABA OLAN RAĞBET BEŞ KAT ARTTI’
Mısır Çarşısı’nda uzun yıllardır sahaflık yapan Nimetullah Susam, ikinci el kitaba olan rağbetin geçtiğimiz yıllara göre yaklaşık beş kat arttığını söyledi. Susam, şöyle konuştu: “Şu anda üniversiteye hazırlanan bir öğrencinin normal bir kitapçıdan satın alabileceği tek ders kaynak kitabın minimum maliyeti 150 TL’dir. Okuma kitaplarına da kaynak kitaplara da ciddi oranlarda zam geldi. Fakat ikinci el kitaplarda fiyatlar değişmedi. Bu yüzden ikinci ele rağbet çok oluyor. Maddi durumu iyi olmayan aileler, çocuklarına buralardan kitap almaya çalışıyor.”
‘ON KİLO KİTAP, BİR KİTAP ALMAYA YETMİYOR’
Daha önce eskimiş kitapların çöpe gittiğini ancak pasaj esnafı olarak başlattıkları kampanya sayesinde artık geri dönüşüme kazandırılabildiğini belirten Susam, “Eskimiş kitapların kilosunu 3 TL’den satın alıyoruz ve 3.5 TL’den satmak durumunda kalıyoruz. Geri dönüşüm fabrikaları maalesef kilo başına fiyat artırımına girmedi. Öğrenciler de bunun mağduriyetini yaşıyor. Değil bir kilo, on kilo kitap getirseler bile kazandıkları para bir kitap almaya bile yetmiyor. Geri dönüşüm fabrikalarından ricamız, kitapları hakkıyla satın almalarıdır. Geçen sene 3 TL olan bir ekmek, bu yıl 6 TL oldu ama geri dönüşüm kitaplarının fiyatları aynı kaldı. Kitaplarımız çöpe gideceğine geri dönüşüme gitsin istiyoruz” ifadelerini kullandı.
SIFIRI 650, İKİNCİ ELİ 250 TL
Mısır Çarşısı’nda ikinci el kitap satan bir başka esnaf Samet Çelenk, ikinci el kitapları 10 TL gibi düşük bir karla sattıklarını ancak buna rağmen alabilecek imkanı olmayan öğrencilerin olduğunu belirtti.
Çelenk, “Onlar da buldukları eskimiş kitapları getiriyorlar. O kitapların kilosunu 3 TL’den alıyoruz. Evine ekmek götüremeyen insanlar var. Ne yapsınlar? Onlar da mecburen ikinci el kitap alıyor. Mesela, genel kültür ve genel yetenek testlerini içeren bir KPSS hazırlık kitabı piyasada yaklaşık 650 TL’ye satılıyor. Ama biz ikinci elini ortalama 250 TL’ye satıyoruz. Bazı duyarlı insanlar var. Kullanmadıkları kitaplarını getirip buraya bırakıp, maddi durumu olmayan kişilere vermemizi istiyorlar. Üniversite hazırlık kitaplarında durum daha da kötü. Tek bir ders kitabı bile 120 TL’den başlıyor. Üniversiteye hazırlanan bir öğrenci, en az 10 kitaba ihtiyaç duyuyor. Buna bir de deneme sınavı kitapçıkları eklenince rakam daha da artıyor” dedi.
ALDIKLARI KİTABI KULLANIP GERİ SATIYORLAR
Üniversite sınavına hazırlık için kaynak kitap arayışında olan Kenan da, ikinci el kitaba yönelen öğrenciler arasında yer alıyor. Sıfır kitap fiyatlarının her geçen gün değiştiğini, ailesinin artık almaya gücünün yetmediğini belirten 12. sınıf öğrencisi Kenan, satın aldığı ikinci el kitapların üzerinde karalama yapmadığını ve kullandıktan sonra tekrar sahafa satacağını söyledi.